Gansakkermolen

Geelse windreus aan de Schelde

Omgeven door het prachtige Scheldelandschap pronkt de Gansakkermolen in Puurs-Sint-Amands. Nochtans stond hij vroeger op een andere plek. Eeuwenlang draaide zijn wieken op de Gansakker in Geel. In 2024 herrees hij op een bestaande molenbelt in Puurs-Sint-Amands. Vanaf het najaar van 2025 is hij open voor het publiek.

De geschiedenis van de Gansakkermolen, een houten standaardmolen gebouwd in 1797, strekt zich uit over verschillende eeuwen en generaties. De molen deed jarenlang dienst als koren- en moutmolen en stond oorspronkelijk op de Gansakker in het centrum van Geel. Daar werd hij bemaald door de familie Bakelants. Tot in 1987 liet de toenmalige molenaar hem nog regelmatig draaien.

In 1981 werd hij beschermd als monument, maar de molen begon af te takelen én raakte ingesloten door de aangrenzende bebouwing. De windreus raakte in verval, werd afgebroken en verkocht. Na enkele omzwervingen kwam hij in 2014 in handen van de Koninklijke Vereniging voor Natuur en Stedenschoon (KVNS) die met de aankoop een kans zag om het historisch landschap langs de Schelde in Puurs-Sint-Amands te herstellen.

Rol van Kempens Landschap

Om de restauratie en heropbouw van de molen mee in goede banen te leiden, schakelde de gemeente Puurs-Sint-Amands in 2021 Stichting Kempens Landschap in. De Gansakkermolen is zo al de zesde molen onder de vleugels van de Stichting. De organisatie maakte een restauratiedossier op om de molen weer maalvaardig te maken.

In 2023 gingen de molenonderdelen naar het atelier van molenbouw Adriaens in Nederland voor een grondige restauratie. In de zomer van 2024 keerden ze terug als een reusachtig bouwpakket, waarna de molen in Puurs-Sint-Amands weer werd opgebouwd. De gemeente en de Vlaamse overheid financierden de werken. Stichting Kempens Landschap kocht begin 2025 de volledige molensite aan. Op die manier is de toekomst van het monument op lange termijn verzekerd.

Gedicht molenwieken

In de zomer van 2025 vulde STROOM Festival de Scheldevallei met muziek en verbeelding. STROOM vroeg Maarten Inghels als festivaldenker. Uiteindelijk belandde hij aan zijn schrijftafel om ‘een kort gedicht’ over gisteren te maken, over wat voorbij is, over wat veranderd is en wat niet kon veranderen. Een versregel op de wieken blaast nieuw leven in de Gansakkermolen. 

Bezoek de kunstinstallatie op de Gansakkermolen in Sint-Amands