Het Trammeke

Mobiele dam op de Grote Nete

Rond het einde van de 19e eeuw ontwierp architect Pierre Langerock dit ingenieus mobiel dammechanisme. Het bouwwerk bestaat uit twee delen. Op de linkeroever in Herselt vind je een natuurstenen kuip met een ijzeren vakwerkbalk op rails. Aan de overkant, op de rechteroever in Westerlo, staat de metalen lier waarmee de balk via een kabel over de Grote Nete kon
worden getrokken.

Het mechanisme werd vroeger gebruikt als stuwsysteem op de Grote Nete. Het stukje industrieel erfgoed speelde een belangrijke rol in het reguleren van het waterpeil.

Het Trammeke drukte jarenlang een belangrijke stempel op het Westelse en Herseltse landschap en is dus van grote historische, industrieel-archeologische en volkskundige waarde. Dat leidde niet alleen tot de erkenning als beschermd monument (1999), maar ook tot de restauratie van dit unieke erfgoed (2025).

Rol Stichting Kempens Landschap

In opdracht van de gemeenten Herselt en Westerlo coördineerde Stichting Kempens Landschap de restauratie van dit bijzondere stukje industrieel erfgoed. Van september 2024 tot augustus 2025 werd het Trammeke in het atelier van vakspecialisten gerestaureerd. Op locatie werden het metselwerk en de natuurstenen afwerkingslaag aangepakt.

Sinds september 2025 kan je het vernieuwde Trammeke bewonderen. Doel van de restauratie? Het mechanisme opnieuw laten werken voor educatieve en toeristische doeleinden, zonder impact op het landschap te veroorzaken

Ontdek het Trammeke in werking

Wil je het Trammeke in actie zien? Een aantal keer per jaar demonstreren de leden van Westelfolk , experts op het gebied van lokaal erfgoed, de werking van het mechanisme. Meer info: www.westelfolk.be.

Ook zonder gids is het Trammeke een bezoek waard. Een ideale halte tijdens een wandeling of fietstocht in de groene omgeving van het Merodegebied.